Theo sách Nhà văn Việt Nam hiện đại (NXB Hội Nhà văn, 2020), trong tổng s�?1.623 hội viên (có hơn 200 hội viên n�?, có 134 hội viên xuất thân t�?Khoa Ng�?văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội (nay là Đại học Quốc gia Hà Nội). Trong s�?134 hội viên này có 35 nhà văn n�?thuộc ba chuyên ngành chính: Thơ (15), Văn (11), Lý luận - phê bình và dịch thuật (9). Mùa Xuân đến, lòng những muốn phác v�?những nét ký họa sắc gọn v�?đội hình của một khối sức mạnh và tài năng của h�?trong chiều dài truyền thống của Khoa Ng�?văn. Như th�?khi nói “Nhà văn Văn khoa�? người ta thường nghĩ tới những văn nhân xuất thân t�?mái trường Đại học Tổng hợp Hà Nội. Cũng đúng như lịch s�?đã ghi: Ngày 10-10-1945, Ch�?tịch H�?Chí Minh đã ký sắc lệnh thành lập Đại học Văn khoa (lúc đó gọi là Ban Văn khoa, sau đó ít lâu văn bản của B�?Quốc gia Giáo dục ghi là Trường Đại học Văn khoa thuộc Đại học Quốc gia Việt Nam tại Hà Nội).
Trong lĩnh vực văn xuôi, nổi lên đội hình 11 nhà văn n�?với những tên tuổi đã tr�?nên quen thuộc với độc gi�?c�?nước: Hồng Du�? Vũ Th�?Hồng, Lê Phương Liên, Lê Thanh Nga, Nguyễn Phương Liên, Nguyễn Th�?Ngọc Hải, Nguyễn Th�?Thu Hu�? Thu Trang, Võ Th�?Hảo, Võ Th�?Xuân Hà, Vũ Minh Nguyệt. Trong s�?h�? có người đã sống trải qua chiến tranh thời “lửa đ�?và nước lạnh�?như  Nguyễn Th�?Ngọc Hải, Hồng Du�?(1944-2015), Vũ Th�?Hồng. Tác phẩm của h�?vì th�?có có v�?mặn chát của đời, cái cao c�?của tinh thần tận hiến, một lối văn luôn bình tĩnh, bình d�? t�?tại, không h�?ồn ào náo nhiệt như th�?h�?em út sau này. H�?viết v�?một thời đ�?sống, một thời đ�?yêu trong lửa đạn. Nhân vật trong tác phẩm của h�?là những con người bình thường, nhiều trải nghiệm, mang trong mình cái phi thường của thời đại. Văn chương của h�?hướng tới cái đẹp và cái anh hùng. Lứa sau như Lê Phương Liên, Thu Trang, Lê Thanh Nga, Nguyễn Th�?Thu Hu�? Nguyễn Phương Liên, Võ Th�?Hảo, Võ Th�?Xuân Hà, Vũ Minh Nguyệt, được rộng rãi trong bầu không khí Đổi mới văn chương nên ngòi bút có v�?như h�?hởi, phóng khoáng hơn. Văn của h�?hướng tới muôn nẻo đời thường nhưng đồng thời không quên cất lên tiếng nói n�?quyền mạnh m�?và tha thiết. Trong văn giới xác nhận “giàn�?các cây bút n�?viết văn xuôi có nhiều thành tựu hôm nay thường không th�?thiếu tên tuổi các nhà văn n�?Văn khoa như Võ Th�?Xuân Hà, Võ Th�?Hảo, Nguyễn Th�?Thu Hu�? Có người gọi đây là b�?ba “Xe - Pháo - Mã�?trong làng truyện ngắn. Nói th�? theo chúng tôi, cũng không quá. Giới nghiên cứu văn học vẫn xác nhận “Văn xuôi là mặt tiền của văn học Đổi mới�? Thậm chí có người còn ví von “Văn chương Việt mang gương mặt nữ�?(là muốn nói v�?phẩm tính nhân ái, tinh t�? cân đối, hài hòa và nhiều yếu t�?tâm linh của văn chương). Các nhà văn n�?có th�?mạnh v�?truyện ngắn �?một th�?loại hướng cái nhìn của nhà văn tới cái đẹp của s�?cân đối, hài hòa, vừa khoảng. Các nhà văn n�?Văn khoa thực s�?góp phần “kê cao�?nền truyện ngắn dân tộc thời hiện đại. Nếu nói v�?một tương lai của th�?loại truyện ngắn Việt Nam thì chính các nhà văn n�?Văn khoa có nhiều n�?lực đ�?thiết k�?và thêu dệt nên tương lai đó.
 

Trong lĩnh vực thơ, đội hình các nhà thơ n�?Văn khoa, Đại học Tổng hợp Hà Nội nổi lên những tên tuổi Bùi Sim Sim, Bùi Th�?Xuân Mai, Doãn Th�?Ngọc Bạch, Đoàn Ngọc Thu, Hà Phương, Hoàng Kim Dung, Lê Minh Hoài, L�?Thu, Nguyễn Th�?Hồng, Phan Huyền Thư, Trần Th�?Thắng, Trương Th�?Kim Dung, Tuyết Nga, Ý Nhi, Trang Thanh. Lớp “đàn chị�?trong thơ như L�?Thu, Ý Nhi, Nguyễn Th�?Hồng, Hà Phương là những gương mặt thơ nổi bật trên văn đàn hiện đại. Như trường hợp nhà thơ L�?Thu, năm 1975 từng trực tiếp tham gia giải phóng và tiếp quản th�?xã Quy Nhơn, Bình Định. Bà từng là đại biểu Quốc hội khóa IX (1992-1997), nguyên Ch�?tịch Hội VHNT Bình Định. Nhà thơ L�?Thu s�?hữu 10 tập thơ. Thơ của bà thấm đẫm cảm hứng tr�?tình công dân, song không h�?giảm sút tr�?tình riêng tây. Thơ không thoát ly đời sống bởi bám r�?chắc vào cây đời mãi mãi xanh tươi. Ý Nhi là một cây bút thơ tài năng. Bà được coi là một trong những nhà thơ Đổi mới thời hậu chiến . Thơ bà đắm đuối nhưng không yếu mềm, sâu kín nhưng không bí ẩn, có v�?đẹp của s�?cô đơn nhưng không cô độc, nhiều nỗi buồn đẹp. Bà đã s�?hữu 10 tập thơ, đã nhận Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 1986 cho tập thơ Người đàn bà ngồi đan. Năm 2015, bà vinh d�?nhận Giải thưởng văn học Cikada của Thu�?Điển. Ít người biết bà còn là một fan của bóng đá, thường c�?vũ cho các đội tuyển quốc gia có các cầu th�?đẹp trai như Pháp, Italia, Tây Ban Nha. Lớp người thơ tr�?hơn vươn mình trong bầu khí quyển Đổi mới văn chương có Tuyết Nga, Đoàn Ngọc Thu, Phan Huyền Thư. Ai đó gọi đây là “kiềng ba chân�?của thơ n�?đương đại, cũng không quá. Tuy nhiên người gây nhiều sóng gió trên thi đàn lại chính là Phan Huyền Thư với ba tập thơ, c�?mỗi lúc xuất hiện lại đốt nóng dư luận (Nằm nghiêng, Rỗng ngực, Sẹo độc lập). Nếu th�?tất thì nên xem đó là những tìm tòi, th�?nghiệm có th�?vẫn còn chưa tới đích của nhà thơ này. Tuyết Nga đã nhận Giải thưởng Hội Nhà văn Việt Nam năm 2003 cho tập thơ Ảo giác. Tuyết Nga là một nhà thơ nhiều thân phận. S�?vượt lên s�?phận ánh phản trong thơ ch�?sâu sắc và tinh t�? Đoàn Ngọc Thu có th�?coi là hiện tượng �? trong 1�?(báo và thơ, lĩnh vực nào cũng nổi trội). Có những người thành danh trong im lặng như Lê Minh Hoài, Trương Th�?Kim Dung, Hoàng Kim Dung, Bùi Th�?Xuân Mai, Doãn Th�?Ngọc Bạch. Thơ h�?khiêm tốn, kín đáo, nền nã, sâu lắng. Thơ như những tiếng nói thầm, tri âm và tri k�? Không ít dư v�?và dư ba. Nhiều người t�?ra lo lắng “Thơ đi v�?đâu?�?trong bối cảnh văn hóa nghe nhìn đang lấn át văn hóa đọc. Nhưng nếu hay thì thơ vẫn tồn tại một cách đàng hoàng như là một ngh�?thuật ngôn t�?sang trọng, thánh thiện. Đáng mừng là các nhà thơ n�?Văn khoa là ch�?s�?hữu của nhiều áng thơ hay (dẫu cho thơ ngày nay khó bán, nhưng nó là Cái Đẹp, là Quà Tặng quý giá của t�?nhiên ban cho con người).
Đội hình lý luận, phê bình, dịch thuật văn học ít người tr�?tuổi hơn so với thơ và văn xuôi. Cũng hợp quy luật, vì lĩnh vực này đòi hỏi s�?tích lũy cao, s�?trải nghiệm dày dặn, s�?rèn giũa bút lực kiên nhẫn, thường muộn mằn xuất hiện trên văn đàn. Đáng mừng là trong đội hình lý luận, phê bình, dịch thuật văn học hôm nay, các nhà văn n�?Văn khoa, Đại học Tổng hợp Hà Nội có nhiều đóng góp quan trọng. Tên tuổi của h�?đã định hình được trong trí nh�?của độc gi�? Bích Thu, Lưu Khánh Thơ, Lý Hoài Thu, Mai Hương, Ngọc Trai, Nguyễn Th�?Minh Thái, Thành Đức Trinh Bảo, Thiếu Mai, Tôn Phương Lan. Nhà văn Ngọc Trai, nguyên Phó TBT Báo Văn ngh�? năm nay chạm cửu tuần. Bà viết phê bình không nhiều, không liên tục. Nhưng đúng như c�?nhân nói “quý h�?tinh bất quý h�?đa�? Tác phẩm Hỏi chuyện nhà văn Nguyễn Tuân của bà được đông đảo độc gi�?đón nhận, được tái bản nhiều lần. Tác phẩm th�?hiện phong cách làm việc cẩn trọng ngh�?nghiệp, kết hợp chất “văn�?và chất “đời�? Bà còn là một nhà hoạt động xã hội tích cực trong t�?chức Hội Ch�?thập đ�?Việt Nam. Nhà văn Thiếu Mai (1935-1995), nguyên Trưởng Ban Lý luận phê bình báo Văn ngh�? là một cây bút phê bình bài bản, nghiêm trang, mực thước, sâu sắc. Sinh thời bà luôn tâm niệm “Phê bình văn học tựa như một dòng sông uốn lượn giữa đôi b�?Khoa học và Ngh�?thuật�?(T�?bạch). “Giàn�?phê bình n�?nổi lên t�?sau Đổi mới (1986), có Mai Hương, Tôn Phương Lan, Bích Thu, Nguyễn Th�?Minh Thái, Lý Hoài Thu, Lưu Khánh Thơ. Đây là 6 nhà văn n�?có học hàm, học v�?cao (đều là PGS.TS). H�?là những giảng viên Đại học Quốc gia Hà Nội, nghiên cứu viên cao cấp của Viện Văn học. H�?thoát khỏi cái gọi là “hàn lâm viện�? thậm chí như ai đó nói là “học phiệt�?đ�?sống với văn chương cùng thời. Đối tượng của h�?là văn học hiện đại Việt Nam (trong các trào lưu, phong cách, th�?loại khác nhau). Các công trình của h�?không có cái quy mô hoành tráng như phái “mày râu�? Tất nhiên. Bù lại có cái sâu sắc, tinh t�?của việc thẩm thơ, bình văn. Khái niệm “Th�?h�?nhà văn sau 1975�?được đặt ra gần đây trong một cuộc hội thảo khoa học quy mô quốc gia, thiết nghĩ, có tên tuổi của các nhà văn n�?khoa Ng�?văn, Đại học Tổng hợp Hà Nội (Nhà văn Bích Thu đã viết một tiểu luận đầy đặn và sâu sắc - Những cây bút nghiên cứu, phê bình n�?sau 1975). Nhà văn Bích Thu và Lý Hoài Thu cùng nhận Giải thưởng của Hội đồng Lý luận phê bình VHNT Trung ương các năm 2015, 2016. Dịch gi�?văn học Thành Đức Trinh Bảo chuyên chú văn học Trung Quốc hiện đại trong quá trình chuyển ng�? Đó là một nền văn học lớn, gần gũi với chúng ta vì có s�?tương đồng văn hóa. Dịch văn học là một lao động ngh�?thuật khó khăn. Nhiều độc gi�?ưa thích bản dịch tuyển tập Truyện ngắn Trung Quốc được Giải thưởng văn học L�?Tấn của dịch gi�?Thành Đức Trinh Bảo.

Xuân v�? Tết đến xin chia s�?với quý v�?độc gi�?xa gần một hình dung v�?35 gương mặt các n�?sĩ t�?khoa Ng�?văn, mái trường Đại học Tổng hợp Hà Nội  (nay là Đại học Quốc gia Hà Nội), cũng có th�?gọi h�?một cách thân thiết là các nhà văn n�?Văn khoa./.
                                                                                                                                            Hà Nội, tháng 12-2023